Schaarste grondstoffen voorkomen, welke oplossingen bestaan er?

De schaarste grondstoffen op de markt hebben in het verleden herhaaldelijk voor problemen gezorgd. Menig expert is het er over eens dat een herhaling van een dergelijke situaties in de toekomst absoluut voorkomen dient te worden. Dat lijkt echter eenvoudiger gezegd dan gedaan. Nog steeds blijkt in de praktijk namelijk dat de materiaalbehoefte bij een bepaalde vorm van productie sterk over het hoofd wordt gezien. Dit met alle mogelijke gevaren van dien. Als we hier niets tegen ondernemen bestaat het risico dat de schaarste grondstoffen op de markt ook in de toekomst opnieuw voor problemen kunnen zorgen. Gelukkig zijn er verschillende oplossingen die daarvoor toegepast kunnen worden.

Schaarste grondstoffen, hoe ontstaat het eigenlijk?

Het spreekt voor zich dat de schaarste grondstoffen op de markt op een bepaalde manier zijn ontstaan. De verklaring hiervoor ligt voor de hand. Schaarste ontstaat namelijk wanneer de vraag het aanbod overstijgt. Wanneer er plannen worden gemaakt en wanneer er daarbij geen of in ieder geval onvoldoende rekening wordt gehouden met de grondstoffenbehoefte is de kans groot dat er hierdoor na verloop van tijd een bepaald tekort ontstaat. Dat tekort zou enkele vooropgestelde plannen sterk kunnen dwarsbomen. Op moment van schrijven maken menig aantal experts zich dan ook met recht en rede zorgen over de Europese waterstof plannen die in het leven zijn geroepen met het jaar 2050 als doelstelling.

Voor de productie van waterstof geldt dat bekend is dat er een significante hoeveelheid iridium is vereist. Menig expert voorziet echter een nijpend tekort aan dit metaal. Dit niet in het minst omwille van het feit dat iridium ook voor heel wat andere toepassingen wordt gebruikt. Als één van de potentieel schaarste grondstoffen is ze bijvoorbeeld van cruciaal belang binnen verschillende routes van de energietransitie. Mocht er daadwerkelijk op een zeker ogenblik sprake zijn van een bepaalde schaarste voor wat deze grondstof betreft kan dat aanzienlijke gevolgen hebben. In het meest extreme geval zou dit mogelijk zelfs tot stilstand van de energietransitie kunnen leiden. Het spreekt voor zich dat dit niet de bedoeling kan zijn.

Oplossingen voor de schaarse grondstoffen op de markt

Voor (nagenoeg) elk probleem bestaat er wel een oplossing. In dit geval is er gelukkig zelfs sprake van meerdere oplossingen. Om te voorkomen dat iridium één van de schaarste grondstoffen op de markt wordt is het mogelijk om de onderstaande oplossingen toe te gaan passen:

1. We kunnen de afhankelijkheid aan kritieke grondstoffen verlagen;
2. Het gebruik van electrolyzers kan geïntensiveerd worden;
3. Kritieke grondstoffen kunnen worden gerecycleerd;

Onder meer voor deze laatste tip geldt dat ze eigenlijk vrij voor de hand liggend is. Het verleden heeft ons bijvoorbeeld al op verschillende momenten duidelijk gemaakt dat recyclen één van de meest doeltreffende oplossingen kan zijn om de schaarste grondstoffen terug talrijker beschikbaar te maken. Dit gezegd hebbende spreekt het voor zich dat ook de andere twee aangehaalde oplossingen absoluut kunnen bijdragen tot het inperken van grondstoffenschaarste.